JAK RADZIĆ SOBIE ZE STRESEM?

JAK RADZIĆ SOBIE ZE STRESEM?

 W dobie różnych nowych sytuacji, w tym obecna sytuacja oddzielenie uczniów od środowiska szkolnego, od grupy rówieśniczej , może często prowadzić do nasilenia i występowania zjawiska  stresu. Termin stresu przedstawił Hans Seleye  powołując się na dziedzinę fizyki, gdzie określa się nim różnego typu napięcia, naciski lub siły, które działają na system. Naukowiec stwierdził, że u  pacjentów cierpiących na różne niedomagania somatyczne mogą pojawić się symptomy somatyczne tj: utrata apetytu, osłabienie mięśni, podwyższone ciśnienie tętnicze oraz utrata motywacji do osiągnięć. Seleye nazwał to syndromem choroby stresem czyli niespecyficznymi reakcjami organizmu na wszelkie niedomagania.

Tomasz Kocowski natomiast podaje definicję stresu jako zespół powiązanych procesów w organizmie i systemie nerwowym, który stanowi reakcję osobnika na działanie bodźców i sytuacji trudnych ,zagrażających czy przykrych.

W psychologii mówimy  o konsekwencjach stresu psychologicznego . Jest on określany jako stan ogólnej mobilizacji sił obronnych jako odpowiedź na silny bodziec.( Encyklopedia Multimedialna).

Sytuacje uczniów z powodu braku możliwości zaspokojenia potrzeb społecznych tzw.  frustracje oraz sytuacje konfliktowe podczas  długiego pobytu w domu mogą przyczynić się do uruchomienia mechanizmów obronnych.

Bodziec, który wywołuje sytuację stresującą nazywamy stresorem.

Wśród faz powstawania stresu wyróżniamy następujące:

I faza alarmowa

II faza adaptacji

III faza wyczerpania

Udział w powstawaniu stresu odgrywają emocje, które tłumione przez dłuższy czas mogą powodować powstawanie dezorientacji. W tej sytuacji trudno jest czasami zebrać myśli, pojawiają się drżenia rąk oraz utrata płynności głosu. Drugą formą dezorientacji może być zaburzone zachowanie i pojawienie się agresji w stosunku do przedmiotów lub osób. Jeżeli sytuacja adaptacji trwa dłużej a podejmowane próby radzenia sobie ze stresem nie przynoszą rezultatu może wystąpić faza trzecia czyli wyczerpanie.

Według naukowców stres może przybierać różne symptomy:

w sferze fizjologii- bladość, przyspieszone bicie serca, napięcie mięśni, dyszenie, zmiany ciśnienia krwi, suchość w gardle, mdłości, bóle pleców, głowy, biegunka ,częste oddawanie moczu, bezsenność.

w sferze myślenia- luki w pamięci ,zapominanie, obniżenie koncentracji, brak zainteresowań, obsesyjne trzymanie się pewnych pomysłów, trudności w podejmowaniu decyzji, utrata satysfakcji z uczenia się , z pracy.

w sferze emocji- lęk, niepokój, złe samopoczucie, zmiany nastroju, bezradność, rozdrażnienie

w sferze zachowania- trudności z mówieniem, impulsywność, drżenie, tiki nerwowe, wysoki nerwowy śmiech, obgryzanie paznokci, rozkojarzenie, zmiany w odżywianiu, uleganie nałogom, wzrost krytycyzmu, brak troski o swój wygląd zewnętrzny

W sferze fizjologii życiowej występować może całkowita bezradność.

W zapobieganiu występowania zjawiska stresu pomocne  mogą być różne techniki:

MEDYTACJA- PRZYKŁAD

Usiądź lub połóż się wygodnie, zamknij oczy. Zwróć uwagę na  oddech, wyobraź sobie, że jesteś w przyjemnym dla Ciebie miejscu, w którym czujesz się bezpiecznie. Możesz wyobrazić sobie plażę jak chodzisz po ciepłym piasku, szum morza, śpiew ptaków itp. Oddychaj głęboko nosem i wypuszczaj powietrze otwierając usta. Skoncentruj sie na wdechu i wydechu. Możesz sobie wyobrazić, że wdychasz powietrze chłodne a wypuszczasz ciepłe i wilgotne. Możesz wyobrażać sobie kolory tak jakbyś sam/sama malowała tęczę na niebie.

RELAKSACJA MIĘŚNIOWA- PRZYKŁAD

Usiądź wygodnie, zamknij oczy. Wyobraź sobie jak powietrze wchodzi Ci do płuc.. rozszerza się Twoja klatka piersiowa. Skoncentruj się na oddychaniu. Oddychaj spokojnie, głęboko.

Siedząc na krześle, stopy oparte o podłoże, nie odrywając palców stóp unieś wysoko pięty, aż poczujesz drżenie, wysoko unieś a następnie opuść na podłogę i jeszcze raz powtórz. Potem stopy oparte są na piętach a  Ty unieś wysoko palce stóp, nie odrywając pięt od podłoża wyżej jeszcze wyżej, aż poczujesz drżenie i opuść wolno palce stóp. Powtórz.

Ćwiczenia te możesz wykonywać nawet wtedy, gdy   praca siedząca, przy komputerze zajmuje Cię przez dłuższy czas. Pomaga ono nie tylko na relaksację , ale także pobudza pracę mięśni i naczyń krwionośnych.

Materiał opracowany na podstawie literatury:” Zanim w szkole będzie źle…”Praca zbiorowa pod redakcją Krystyny Ostrowskiej i Jana Tatarowicza – Centrum Metodologiczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa

Pedagog serdecznie zaprasza uczniów i rodziców na spotkania zoom od poniedziałku do piątku w godzinach 15-17 https://zoom.us/j/9250080731